Dzień zaczyna się od słońca, około południa robi się wietrznie, a po południu pada śnieg – w górach takie zmiany pogody są całkiem normalne. Również widoczność może nagle zmienić się z pochmurnej, mglistej na słoneczną tylko ze względu na wysokość. Dlatego narciarze muszą się tym bardziej przygotować na zmieniające się warunki widoczności, aby zawsze być bezpiecznym na stoku. SnowTrex zebrał kilka wskazówek, jak dostosować swoje zachowanie na stoku, aby jazda na nartach przy słabej widoczności była możliwa.
Słońce czy mgła: zawsze przygotujmy się na stok
Bezpieczeństwo na stoku zależy nie tylko od warunków zewnętrznych. Bezpieczeństwo zaczyna się od własnego przygotowania. Im bardziej jesteśmy wypoczęci, tym lepszą mamy zdolność koncentracji. Jeśli jeździmy uważnie, chronimy zarówno siebie, jak i innych. Dobre przygotowanie obejmuje również dobrą znajomość terenu i stoków. Jeśli pogoda nagle się zmieni i jazda na nartach stanie się zbyt niebezpieczna, można szybciej znaleźć schronienie.
Przed wyruszeniem na stok należy zawsze sprawdzić prognozę pogody. Zawiera ona nie tylko ważne informacje o temperaturach i warunkach atmosferycznych, ale także o widoczności. Aplikacje pogodowe dla narciarzy, takie jak iSki lub Bergfex, również zaopatrują w aktualne informacje. Zanim udamy się na stok należy również sprawdzić raport lawinowy.
Zachowajmy ostrożność nawet w idealnych warunkach
Gdy już znajdziemy się na stoku, większość narciarzy spranionych jest idealnych warunków. Obejmują one słońce zapewniające doskonałą widoczność, temperatury, które nie są ani zbyt zimne, ani zbyt ciepłe, a najlepiej świeżą warstwę puchu umożliwiającą szybką jazdę.
Jednak te idealne warunki mogą również kusić narciarzy do lekkomyślności i nieostrożności, a tym samym szybciej prowadzić do wypadków. Ponieważ jazda na nartach w śnieżnym puchu jest tak łatwa, wielu narciarzy jeździ z dużą prędkością. Dobra widoczność może również oznaczać, że nie będziemy zwracać na siebie tak dużej uwagi. Co więcej, w takich warunkach stoki są szczególnie zatłoczone. Wszystko to razem może prowadzić do wypadków i obrażeń nawet szybciej niż jazda na nartach przy słabej widoczności, ponieważ wtedy zazwyczaj jeździmy ostrożniej.
Dlatego nawet przy doskonałej widoczności obowiązują następujące zasady: zawsze jedźmy ostrożnie, uważnie i rozważnie, a najlepiej zwolnić. W ten sposób nie tylko będziemy bezpieczniejsi na trasie, ale także będziemy mogli bardziej cieszyć oko pięknymi krajobrazami.
Jazda na nartach w promieniach słońca
To właśnie piękne słońce i błękitne niebo sprawiają utrudnioną widoczność. Zwłaszcza gdy promienie słoneczne padając na biały śnieg, odbijają się tak silnie, że można zostać oślepionym. Poważnie ogranicza to widoczność i jest niebezpieczne dla oczu. Bezpośrednie światło słoneczne może między innymi uszkodzić siatkówkę i doprowadzić do ślepoty śnieżnej, powodując trwałe uszkodzenie wzroku. Dlatego nigdy nie należy zapominać o okularach przeciwsłonecznych.
Zalecane są okulary, które chronią również boki oka przed promieniami słonecznymi. Ciemne okulary w kolorze szarym, niebieskim lub brązowym najlepiej sprawdzają się przy silnym nasłonecznieniu. Narciarze powinni również zwracać uwagę na specjalne wskaźniki ochrony przed olśnieniem w okularach przeciwsłonecznych. Są one mierzone w skali od zera do czterech. Poziom trzeci jest zalecany do jazdy na nartach.
Wyjątkowo ostrożnym trzeba być również wtedy, gdy słońce schodzi niżej. Krajobrazy znajdują się w doskonałym świetle, ale promienie słońca mogą świecić bezpośrednio na twarz na wysokości oczu, zwłaszcza jeśli jedzie się prosto pod światło. Oko musi wykonać dodatkowy wysiłek, aby cokolwiek zobaczyć. To wymaga dużej koncentracji. Jeśli zauważymy, że z tego powodu nie ma dobrej widoczności, lepiej zrobić sobie krótką przerwę i kontynuować jazdę, gdy położenie słońca będzie bardziej korzystne.
Jazda na nartach w pochmurną pogodę
Oprócz oślepiającego słońca, opady śniegu i mgła mogą również wpływać na złą widoczność podczas jazdy na nartach. Oznacza to nie tylko, że nie widzimy już tak daleko. Kontury drzew lub innych narciarzy również stają się niewyraźne, a trasa nie jest już tak łatwa do rozpoznania. Oblodzone powierzchnie lub strome zbocza wzdłuż stoku mogą szybko doprowadzić do nieprzyjemnych niespodzianek.
Podobnie jak w przypadku silnego światła słonecznego, odpowiednie gogle narciarskie mogą pomóc, ponieważ ułatwiają rozpoznawanie konturów. Tutaj sprawdzą się specjalne gogle z filtrem na złą pogodę. Styl jazdy na nartach może również pomóc w bezpiecznym dotarciu do doliny przy słabej widoczności. Wynika to z faktu, że w górach pogoda często zmienia się tak szybko, że nie mamy innego wyjścia, jak tylko jechać w gęstych chmurach lub we mgle. Poniższe wskazówki sprawią, że jazda podczas słabej widoczności będzie bezpieczniejsza:
- prędkość powinna być zawsze dostosowana do warunków widoczności;
- najlepiej jeździć pod kątem do stoku i robić ostre zakręty;
- zwracajmy uwagę na oznaczenia tras narciarskich;
- unikajmy nieznanego terenu i zamiast niego zjeżdżajmy po znanych stokach poniżej granicy drzew;
- zatrzymujmy się raczej zbyt często niż zbyt rzadko. Pomaga to w orientacji. Jednocześnie podejmujemy często lepsze decyzje podczas odpoczynku niż podczas jazdy.
Jazda na nartach podczas opadów śniegu
Oczywiście jazda na nartach podczas opadów śniegu nie jest zabroniona. W rzeczywistości wielu narciarzy postrzega śnieg jako bonus, ponieważ oznacza to, że przy każdym nowym zjeździe pojawia się również nowa warstwa puchu. Zmienia się również światło, a otoczenie przybiera jasne odcienie szarości. Może to wyglądać pięknie, ale może też pogorszyć widoczność.
Jazda na nartach podczas opadów śniegu nie jest zabroniona. Wielu narciarzy postrzega nawet śnieg jako bonus, ponieważ przy każdym nowym zjeździe pojawia się również nowa warstwa śnieżnego puchu. Zmienia się również światło, a otoczenie przybiera odcienie szarości. Mimo przepięknej śnieżnej atmosfery, pogarsza się również widoczność.
Kilka płatków lub lekkie opady śniegu nie stanowią zagrożenia. Z powodu ograniczonej widoczności ważne jest, aby dobrze znać stok. Gogle narciarskie z filtrem na złą pogodę oraz kompas lub urządzenie GPS mogą być pomocne w takich warunkach pogodowych.
Jeśli płatki śniegu staną się tak gęste, że widoczność będzie poważnie ograniczona, nie należy kontynuować jazdy na nartach. Jeśli znajdujemy się blisko szczytu, możemy na przykład zjechać na dół wyciągiem. Natomiast gdy jesteśmy bliżej doliny, możemy zjechać na nartach po przekątnej stoku. Zapewni to większą przyczepność nart podczas zjazdu.
Jazda na nartach we mgle
Pojęcie „mgła” ma łacińskie i greckie korzenie i dosłownie przetłumaczone oznacza”chmurę”. W rzeczywistości mgła to zbiór drobnych kropelek wody zawieszonych blisko powierzchni ziemi. Mgła ogranicza widoczność na mniej niż jeden kilometr. Jeśli widzialność jest mniejsza niż 200 metrów, mówimy wtedy o ciężkiej mgle.
Mgła jest spowodowana różnicą temperatur między temperaturą gruntu a temperaturą powietrza. Czasami wystarczą minimalne różnice, aby wywołać gęstą mgłę. To sprawia, że meteorologom wyjątkowo trudno jest przewidzieć jej wystąpienie. Zwłaszcza w górach, gdzie temperatury ulegają znacznym wahaniom, gęsta mgła często tworzy się jakby znikąd. Ze względu na różne wysokości, na jednej części stoku może występować gęsta mgła, a na innej słońce. Uniknięcie mgły podczas jazdy na nartach jest zatem prawie niemożliwe, dlatego tak ważne jest, aby być dobrze przygotowanym na takie sytuacje.
Gdy zmienia się nagle widoczność, należy zwolnić i jechać szczególnie ostrożnie. Wynika to z faktu, że trasa narciarska nagle przestaje być widoczna: kontury stają się rozmyte, co utrudnia lub uniemożliwia rozpoznanie śnieżnych wzniesień czy nachyleń. Specjalne gogle przeciwmgielne lub gogle narciarskie z czerwonym odcieniem, tzw. blue blocker, mogą poprawić widoczność dzięki kontrastowi kolorystycznemu z monotonną bielą śniegu i błękitem nieba. Nie należy jednak zbytnio na nich polegać, ponieważ pomagają one tylko w przypadku lekkiego zamglenia, ale nie w przypadku gęstej mgły czy zaciemnienia (whiteout)
Jeśli mgła jest bardzo gęsta, łatwo stracić orientację. Tutaj pomocne może być zatrzymanie się w bezpiecznym miejscu lub na skrzyżowaniu i ponowna orientacja. Dlatego też warto zawsze mieć przy sobie mapę tras narciarskich. W ten sposób nie zgubimy się tak szybko, nawet przy słabej widoczności. Ogólnie zalecamy, aby nigdy nie jeździć samemu. Jest to szczególnie ważne przy słabej widoczności. Tutaj zawsze powinniśmy jeździć w grupie i trzymać się blisko siebie, aby nikogo nie zgubić. Jeśli mgła staje się zbyt gęsta, bezpieczniej jest zatrzymać się na chwilę i poczekać, aż widoczność się poprawi.
Jazda na nartach w zmiennych warunkach
Niezależnie od tego, czy pada śnieg, czy jest mgła, warunki pogodowe w górach szybko się zmieniają. Każdy narciarz powinien się tego spodziewać i aktywnie uwzględniać to w swoim planie jazdy. Oznacza to, że czasami trzeba spontanicznie reagować na zmiany pogody. Pierwszy zjazd może pójść gładko, ale jeśli przy kolejnym zjeździe natkniemy się na mgłę, wskazane jest, aby zmienić trasę.
Wspomniane powyżej aplikacje pogodowe mogą pomóc w znalezieniu lepszej nartostrady. Przy złej widoczności dobrym pomysłem będzie zmiana trasy na szerszą, a tym samym bezpieczniejszą. Można także poprosić obsługę wyciągu o radę. W razie potrzeby bezpieczniej jest zrobić sobie przerwę i na przykład odpoczać w schronisku górskim. Pozwoli to na naładowanie baterii i kontynuowanie jazdy na nartach, gdy widoczność się poprawi. Jeśli pogoda w ogóle się nie poprawi, rozsądniej będzie przerwać jazdę, zamiast ryzykować kontuzję podczas zjazdu przy słabej widoczności.
Whiteout – niebezpieczne zaciemnienie
Whiteout występuje wtedy, gdy na ziemi leży śnieg, a jednocześnie widoczność ograniczona jest przez mgłę, opady śniegu lub chmury. Mamy zatem białą warstwę pod i nad nami: światło jest odbijane w taki sposób, że całe otoczenie wydaje się białe. Nawet nie można rozpoznać horyzontu. W rezultacie nie można rozróżnić, góry od dołu czy blisko od daleko, a co za tym idzie, można stracić zarówno orientację, jak i równowagę.
Taka sytuacja może być niebezpieczna dla entuzjastów sportów zimowych, gdy nie zachowamy się prawidłowo. Jeśli taka sytuacja wystąpi podczas jazdy i doprowadzi do utraty orientacji, należy pozostać razem w grupie i kontynuować jazdę razem bardzo powoli lub poczekać, aż gęsta mgła przejdzie.
Jeśli czujemy się bezpiecznie, można spróbować zmienić teren. Kontrastujące kolory drzew lub skał mogą pomóc zrównoważyć zaciemnienie i zapewnić ważne punkty orientacyjne. Zmiana wysokości może również pomóc, ponieważ whiteout często występuje tylko miejscowo. Gogle przeciwmgielne również pomagają zmniejszyć zagrożenie związane z występowaniem zaciemnienia.
Pogoda w górach jest nieprzewidywalna i może zmieniać się z sekundy na sekundę i na różnych wysokościach. Dlatego ważne jest, aby zawsze uważnie jeździć i dostosowywać swój styl jazdy do warunków widoczności. Dobrze przygotowani na szusowanie po nartostradach, zachowując odpowiednią ostrożność, możemy bezpiecznie jeździć nawet przy słabej widoczności.
FAQ dotyczące warunków widoczności
Śnieg szczególnie mocno odbija promienie słoneczne, co powoduje więcej odblasków podczas jazdy na nartach. Nisko położone słońce może również świecić bezpośrednio w oczy, utrudniając wyraźne widzenie konturów podczas zjazdu. Dlatego zaleca się stosowanie dobrej pary gogli narciarskich.
Lekkie opady śniegu są bardzo przyjemne podczas jazdy na nartach. Ale gdy płatki śniegu spadają gęsto, mogą poważnie pogorszyć widoczność, zwłaszcza jeśli są poruszane przez wiatr. W takim przypadku należy jeździć powoli i ostrożnie. Jeśli widoczność jest zbyt słaba, należy zjechać wyciągiem do doliny lub poczekać w górskiej chacie, aż opady ustąpią.
Mgła to nieprzewidywalne zjawisko pogodowe, które szczególnie często występuje w górach. Uniknięcie mgły podczas jazdy na nartach jest zatem prawie niemożliwe. Jednak dzięki odpowiednim goglom narciarskim, dobrej znajomości okolicy i ostrożnemu zachowaniu na nartach można dobrze orientować się nawet we mgle. Jeśli mgła jest zbyt gęsta, należy przerwać jazdę i poczekać na poprawę pogody.
Pogoda w górach jest bardzo zróżnicowana. Może nagle zmienić się ze słońca w mgłę lub zmieniać się z odcinka na odcinek. Ważne jest, aby zawsze dostosowywać sposób jazdy do warunków widoczności. Jeśli widoczność jest słaba, należy jechać powoli, trzymać się grupy, zatrzymywać się częściej i jechać z kolanami nisko i pod kątem do zbocza.
Zjawisko whiteout to zjawisko pogodowe, które występuje w przypadku opadów śniegu i płaskiego światła. Płaskie światło może z kolei powstać w przypadku opadów śniegu, chmur lub mgły. Jeśli biała ziemia i białe niebo spotkają się, szybko tracisz orientację. Horyzont staje się rozmyty, wysokości przestają być rozpoznawane i można stracić równowagę. Ponieważ jest to bardzo niebezpieczne podczas uprawiania sportów zimowych, należy zmienić teren, jeśli to możliwe, lub poczekać, aż widoczność się poprawi.
